Bệnh phấn trắng là một trong những loại bệnh phổ biến đối với các loại cây canh tác trong nhà màng cũng như ngoài trời, đặc biệt là trên các cây trồng họ cà, bầu bí dưa… Bệnh gây thiệt hại nặng về năng suất nếu không được kiểm soát tốt. Chính vì vậy bà con nông dân đã áp dụng những biện pháp cần thiết để quản lý bệnh hại, trong đó biện pháp sử dụng thuốc hoá học là chủ yếu. Mặc dù thuốc hoá học mang lại hiệu quả cao nhưng những tác động xấu đến sức khoẻ và chất lượng nông sản là điều không thể tránh khỏi. Mời bà con cùng Funo.vn tìm hiểu biện pháp thú vị khác để quản lý bệnh phấn trắng mà vẫn đảm bảo an toàn nhé!
1. Bệnh Phấn Trắng Là Gì?
Bệnh phấn trắng ảnh hưởng đến nhiều loại cây trồng, bệnh do nhiều loại nấm khác nhau gây ra tuỳ thuộc vào loại cây ký chủ. Bệnh phấn trắng trên cây trồng dễ nhận biết vì các triệu chứng khá đặc trưng.
Bệnh xuất hiện dưới dạng các đốm phấn trắng hoặc xám nhạt trên các lá nhiễm bệnh. Các lá phía dưới sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất. Vết bệnh cũng có thể được tìm thấy trên thân, hoa và trái. Khi bệnh phát triển, các đốm bệnh này lan rộng và cuối cùng sẽ bao phủ hầu hết các lá trên cây, do số lượng lớn bào tử được hình thành.
Bệnh phát triển tốt trong môi trường có độ ẩm cao. Nhà kính không đủ ánh sáng mặt trời và không khí lưu thông kém cũng góp phần khuyến khích bệnh phát triển.
Bệnh phấn trắng nếu không được kiểm soát kịp thời sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng do cạnh tranh nước và dinh dưỡng của cây trồng, làm cho cây suy yếu và gây thiệt hại về năng suất.
Hình: Bệnh phấn trắng trên lá cà chua
2. Phân MKP Là Gì?
Phân MKP là loại phân có chứa hàm lượng các nguyên tố chính cao nhất so với các loại phân bón hoà tan khác.
Công thức: KH2PO4
Vì phân không chứa đạm, nên có thể là nguồn cung cấp lân và kali thích hợp trong trường hợp cần lượng phân đạm hạn chế. Ngoài ra, trong những trường hợp cần thiết thì phân MKP cũng có thể được kết hợp cùng bất kỳ dạng đạm nào (đạm amomi, nitrat hoặc urê) trong chương trình dinh dưỡng.
3. Các Nghiên Cứu Sử Dụng Phân MKP Để Quản Lý Bệnh Phấn Trắng
Nghiên cứu thực hiện trên cây ớt trồng trong nhà kính ở Israel, bằng việc xác định số lượng bào tử trên đơn vị diện tích mô lá đã chỉ ra rằng phun dung dịch MKP 1% giúp bảo vệ cây khỏi bệnh phấn trắng (Leveillula taurica).
Thời điểm phun hiệu quả nhất là ngay sau khi tiếp xúc với mầm bệnh (hiệu quả lên đến 88,5%), trong khi phun sau 3-5 ngày thì hiệu quả giảm lần lượt còn 82,6 và 70,6%. Việc phun MKP hàng tuần tạo ra khả năng bảo vệ cây, chống lại bệnh phấn trắng so với đối chứng và không gây hại cho mô thực vật. Khi phun MKP làm ức chế rõ rệt khả năng sản sinh bào tử của nấm.
Hình: Bệnh phấn trắng trên ớt
Nghiên cứu khác cho thấy MKP là một biện pháp kiểm soát hiệu quả bệnh phấn trắng trên xoài (Oidium mangiferae), đặc biệt khi sử dụng ở nồng độ 1,5 hoặc 2% với các chất hoạt động bề mặt. Kết quả cho thấy hiệu quả sử dụng MKP ở giai đoạn khi bắt đầu trổ bông hiệu quả hơn so với khi bông đã nở và hiệu quả không thua kém so với sử dụng thuốc diệt nấm.
Phun dung dịch 1% phân bón MKP cộng với Triton X-100 (0,025%), một loại thuốc diệt nấm ức chế sinh tổng hợp sterol (SI) và xử lý xen kẽ phân lân và thuốc diệt nấm SI đã ức chế sự phát triển của bệnh phấn trắng nấm Sphaerotheca pannosa trên quả và lá cây đào (Prunus persic).
Hiệu quả của các phương pháp xử lý xen kẽ thuốc diệt nấm thích hợp và dung dịch MKP 1% tương tự như hiệu quả của phương pháp xử lý thương mại chỉ với thuốc diệt nấm.
Bên cạnh đó còn có nhiều nghiên cứu khác cho thấy hiệu quả của việc ứng dụng phân MKP vào việc quản lý bệnh phấn trắng trên nhiều loại cây trồng khác nhau như dưa leo, táo, lúa mạch…
Mặc dù chưa có những kết luận rõ ràng về cơ chế hoạt động của phân MKP trong việc bảo vệ cây trồng khỏi bệnh phấn trắng. Nhưng những kết quả nghiên cứu này chỉ ra rằng việc sử dụng phân lân MKP qua lá có vai trò đáng kể trong việc kiểm soát bệnh.
4. Sử Dụng Phân MKP Để Kiểm Soát Bệnh Phấn Trắng Như Thế Nào Cho Hiệu Quả
Phương pháp sử dụng MKP để kiểm soát bệnh phấn trắng phụ thuộc phần lớn vào áp lực bệnh và loại cây trồng được phun.
Các thí nghiệm đã chỉ ra rằng phun MKP một mình hoặc phối hợp hoặc luân phiên với thuốc trị nấm giúp kiểm soát bệnh phấn trắng trên táo, nho, đào, dưa leo nhà kính, hoa hồng, xoài...
Chương trình diệt nấm thông thường bằng thuốc hoá học có thể được cắt giảm 50% và thay thế bằng MKP. Hoạt động của MKP như một chất diệt nấm tương hợp sinh học kết hợp với tác dụng của thuốc trừ nấm, thường có tác dụng cải thiện việc kiểm soát bệnh tật.
Bà con nông dân nên cân nhắc lựa chọn liều lượng và chế độ phun hợp lý để phù hợp với loại cây trồng mà mình canh tác.
Để đảm bảo an toàn, bà con nên thử nghiệm trên diện tích nhỏ trước khi đưa vào áp dụng trên toàn vườn.
Hình: Bệnh phấn trắng trên xoài
5. Lợi Ích Của Việc Sử Dụng MKP Vào Chương Trình Kiểm Soát Bệnh Phấn Trắng
Kết hợp sử dụng phân MKP vào chương trình phun giúp kiểm soát bệnh tốt, và giảm lượng thuốc BVTV cần sử dụng nên tiết kiệm chi phí.
Sử dụng phân MKP còn giúp giảm dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong nông sản, đảm bảo sức khoẻ cho người canh tác và người tiêu dùng.
Bên cạnh đó, việc dùng phân MKP cũng sẽ làm giảm áp lực kháng thuốc của bệnh và tăng cường dinh dưỡng cho cây trồng.
Lựa chọn biện pháp và liều lượng sử dụng phân MKP qua lá phù hợp với từng loại cây trồng sẽ góp phần hiệu quả vào việc quản lý bệnh phấn trắng, giúp tiết kiệm chi phí và đảm bảo an toàn.
Công ty TNHH Funo biên tập
